با انواع لک و شیوه‌‌های درمان آن‌ها آشنا شویم

همان‌ طور که می‌دانید برای ازبین‌بردن هرگونه‌ عارضه‌ای، باید ابتدا اطلاعات کاملی از آن داشته باشیم. انواع لک، جوش و تغییر رنگ در گروه آسیب‌های پوستی قرار می‌گیرد. این آسیب‌ها معمولاً با خرید کرم ضد لک و استفاده به موقع از آن به‌راحتی از بین می‌روند و عارضه‌های جسمی خطرناکی را به دنبال ندارند؛ اما گاهی اوقات نیز همین عارضه‌های معمولی نشان از بیماری‌های جدی‌تر مانند سرطان دارند.

برای درمان‌ آسیب‌های پوستی روش‌های شیمیایی و طبیعی متعددی وجود دارد که بسته به نوع لکه‌‌ها می‌توان از این روش‌ها کمک گرفت. به‌همین‌دلیل در ادامه انواع لک و روش‎های درمان آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

معرفی انواع لک

۱- لک ناشی از انواع جوش

به‌احتمال زیاد صورت شما هم تاکنون جوش زده است. می‌دانید زمانی که چربی، باکتری‌ یا آلودگی‌ها منافذ پوست را مسدود کنند، جوش‌ها در پوست ظاهر می‌شوند. به‌جرئت می‌توان جوش را رایج‌ترین عارضه در بروز انواع لک دانست. انواع جوش‌ها به قرار زیر است:

• جوش سرسیاه؛
• جوش سرسفید؛
• جوش کوچک و نو‌ک‌تیز؛
• جوش چرکی؛
• جوش برآمده؛
• کیست؛
• جوش ناشی از رشد موهای زیرپوستی.

۲- لک ناشی از پرکاری رنگ‌دانه‌‌های پوست

تولید بیش از حد ملانین باعث تغییر رنگ قسمت‌هایی از پوست شده و در این نواحی لکه‌های تیره‌ای مشاهده می‌شود. قرارگرفتن در برابر نور مستقیم خورشید، آثار آکنه و تغییرات هورمونی (بیشتر در زمان بارداری) به‌عنوان اصلی‌ترین دلایل پرکاری رنگ‌دانه‌های پوستی و لکه‌های ناشی از آن شناخته می‌شوند. از طرفی در بیشتر مواقع با خرید کرم ضد لک مناسب و استفاده به موقع از آن، می‌توان این نوع لک‌ها را درمان کرد.

۳- لک ناشی از افزایش سن (لکه‌های پیری)

این لکه‌ها معمولاً رنگ تیره‌ای دارند و در اثر قرارگرفتن پوست در برابر نور خورشید ایجاد می‌شوند. همان‌گونه‌ که از نام این لکه‌ها پیداست، افرادی که بیشتر از ۵۰ سال دارند با این لکه‌ها روبه‌رو می‌شوند؛ اما گاهی اوقات این لکه‌ها گریبان جوان‌تر‌ها را هم می‌گیرد. ترشح بیش از حد رنگ‌دانه‌های پوست نیز باعث ایجاد لکه‌های پیری می‌شود.

۴- لک ناشی از زخم‌های پوستی

وقتی که لایه میانه و عمیق پوست دچار آسیب شود، آثار زخم‌ها نمایان خواهد شد. در این لایه از پوست، غدد عرق، پیاز مو و سلول‌های عصبی قرار دارند و هرگونه زخم و جراحت که به این لایه از پوست وارد شود، لکه‌های ناشی از زخم‌های پوستی را به‌دنبال خواهد داشت.

از طرفی ابتلا به ویروس هرپس سیمپلکس (herpes simples virus)، نوعی از زخم‌های پوستی به نام تبخال را به‌ دنبال دارد. تبخال در کنار لب و دهان ظاهر می‌شود و با مقدار کمی خارش و درد همراه است. اگر تاول تبخال باز شود، مایعی زردرنگ از آن خارج می‌شود و پس از چند روز خودبه‌خود التیام پیدا می‌کند.

۵- لک ناشی از بارداری

بارداری شیرینی‌های فراوانی دارد؛ اما ممکن است بانوان را با آسیب‌های مختلفی روبه‌رو کند. یکی از آن‌ها لکه‌های بارداری است. این لکه‌ها با رنگ قهوه‌ای روی پوست ظاهر می‌شوند که تغییرات هورمونی و نور خورشید از مهم‌ترین دلایل ایجاد آن‌هاست.

۶- لک ناشی از سرطان پوست

سرطان بدخیم سلول پایه‌ای، سرطان سلول سنگ‌فرشی (squamous cell carcinoma) و سرطان‌ بدخیم پوست، لکه‌هایی را به دنبال دارند که در گروه لکه‌های ناشی از سرطان پوست قرار می‌گیرند.

سرطان پوست در حالت‌های مختلف و با رنگ‌های متفاوتی ایجاد می‌شود؛ به‌همین‌ دلیل، گاهی اوقات جوش‌های گوشتی سیاه را در افراد مبتلا به سرطان مشاهده می‌کنیم. بعضی مواقع نیز زخم‌های کوچک پوست یا حتی جوش‌های قرمز برآمده را در بیماران مبتلا به سرطان پوست می‌بینیم.

این جوش‌ها از لحاظ ظاهر با جوش‌‌های معمولی تفاوت‌ چندانی ندارند و فقط پزشک متخصص می‌تواند فرق بین جوش‌های معمولی و سرطانی را تشخیص دهد.

۷- لک ناشی از ماه‌گرفتگی

این لکه‌ها در زمان تولد یا مدت بسیار کمی پس از آن روی پوست نوزاد مشاهده می‌شوند و به‌لحاظ ابعاد و رنگ در افراد مختلف، تفاوت‌های زیادی دارند. خال‌های گوشتی و خال‌های لکه‌شرابی در این گروه قرار می‌گیرند.

تجربه نشان داده است این لکه‌ها تا آخر عمر دوام می‌آورند؛ اما اثر لکه‌های همانژیوم (hemanigiomas) که نوعی تومور خوش‌خیم است و لکه سالمون (salmon patch) که در گروه لکه‌‌های ماه‌گرفتگی قرار دارند در درازمدت از بین می‌رود.

عوامل ایجاد لک

اکنون که با انواع لک‌های پوستی آشنا شدید، زمان آن می‌رسد که درباره علت ایجاد آن‌ها بیشتر بدانید.

۱- قرارگرفتن در برابر نور خورشید

فردی که بیش از حد در مجاورت پرتوهای UVA و UVB قرار دارد، ممکن است دچار سرطان پوست شود. از طرفی تابش مستقیم نور خورشید به پوست باعث پرکاری رنگ‌دانه‌‌ها و درنهایت بروز لک روی پوست می‌شود.

۲- وراثت

جالب است بدانید برخی از آسیب‌های پوستی موروثی است و از پدر یا مادر به فرزند منتقل می‌شوند؛ مانند بیماری‌های زیر:

• بیماری داریِر (دانه‌های جوشی) که باعث ایجاد جوش‌های زگیل‌مانند و روغنی با بوی بد در پوست می‌شود؛
• گانگلیوزیدوز GM1 نوع ۳، نوعی بیماری بسیار کمیاب است که جوش‌‌های غیرسرطانی را در نیم‌تنه بالای بدن ایجاد می‌کند؛
• بیماری فابری ناشی از یک جهش ژنتیکی است که لکه‌های تیره و قرمز گروهی را در پوست ایجاد می‌کند.

۳- عفونت

بعضی از انواع خاص عفونت به پوست آسیب وارد می‌کند. عفونت در پیاز مو یکی از دلایل به‌وجودآمدن آکنه قارچی است. چنین شرایطی جوش‌های چرکی را به‌‌ دنبال دارد.

۴- ویروس

لک‌های ناشی از تبخال و آبله‌مرغان را می‌توان در گروه التهاب‌هایی دانست که عامل ویروسی دارند.

۵- خوراکی‌ها

حتماً شنیده‌اید که می‌گویند شما همان چیزی هستید که می‌خورید. درنتیجه خوردوخوراک تأثیر بسزایی روی پوست دارد.

آلرژی‌های غذایی، هم‌چنین درماتیت تماسی (کهیر) ناشی از برخورد پوست با برخی از مواد غذایی را می‌توان از دلایلی دانست که باعث ایجاد لک و آسیب‌های پوستی می‌شوند. مثلاً بعضی از افراد با خوردن لبنیات یا خوراکی‌هایی که شکر و کربوهیدرات بیشتری دارند، به آسیب‌های پوستی مبتلا می‌شوند.

۶- بسته‌شدن منافذ پوست

• تولید بیش از حد چربی توسط غده‌های چربی‌ساز نیز یکی دیگر از دلایلی است که عارضه‌های پوستی را به‌ دنبال دارد.
• تغییرات هورمونی باعث تولید بیش از حد چربی در پوست می‌شود. رسیدن به سن بلوغ هم به‌عنوان یکی دیگر از دلایل تولید چربی و بسته‌‌شدن منافذ پوست شناخته می‌شود.
• مواد آرایشی، کرم‌های ضدآفتاب و حتی مرطوب‌کننده‌ها نیز ممکن است منافذ پوست را مسدود کنند. درنتیجه حتماً باید مواد آرایشی و کرم‌های رسیدگی ‌به‌ پوست غیرکومدون‌ساز یا ضدجوش خریداری کنید. این محصولات باعث بسته‌شدن منافذ پوست نمی‌شوند.
• هم‌چنین آلودگی‌های محیطی، سم‌ها، گردوغبار، دود اگزوز خودروها و حتی تماس دست‌های آلوده با صورت را می‌توان به‌عنوان دلایل رایج دیگری در بسته‌شدن منافذ پوست و بروز لک دانست.

۷- داروها

در صورت استفاده از بعضی داروها، امکان بروز جوش‌ وجود دارد. موادی مانند کورتیکواسترویید (corticosteroid)، استروئید آندروژن (androgenic stroid)، لیتیوم و داروهای ضدصرع باعث ایجاد لک یا سایر آسیب‌های پوستی می‌شوند.

تشخیص نوع لکه‌های پوستی از رنگ آنها

ضرب‌‌المثل رنگ رخسار خبر می‌دهد از سِرّ درون، درخصوص تشخیص نوع عارضه‌های پوستی تا حدودی صدق می‌کند. به همین دلیل در ادامه به رنگ‌های مختلف جوش‌‌ها و انواع لک اشاره می‌کنیم که ممکن است روی صورت ظاهر شوند.

• قرمز: عارضه‌های پوستی فراوانی را مشاهده می‌کنیم که رنگ قرمز دارند. در این‌گونه مواقع احتمال دارد با جوش‌های کوچک، جوش‌های چرکی، روزاسه، التهاب‌های ناشی از حساسیت، موهای رشدکرده به‌داخل و تبخال روبه‌رو باشیم. بعضی از سرطان‌های خاص نیز با جوش‌های قرمز ظاهر می‌شوند.

• قهوه‌ای: لک‌های پوستی ناشی از سرطان‌های بدخیم، ماه‌گرفتگی و تولید بیش از حد رنگ‌دانه‌‌ها، قهوه‌ای هستند. همچنین گاهی اوقات لکه‌های بارداری نیز قهوه‌ای یا خاکستری‌اند.

• مشکی: معمولاً سرطان‌های بدخیم، جوش‌های پوستی سیاه را به‌‌دنبال دارند. این جوش‌های سرسیاه با دایره‌ای از جوش‌های بیرون‌آمده قرمز یا مشکی احاطه می‌شوند.

• سفید: جوش‌های سفید، از چرکی و قارچی‌بودن یک عارضه پوستی حکایت دارد.

درمان انواع لک

اولین کار برای درمان لک، پیداکردن دلیل ایجاد این عارضه است. از طرف دیگر اگر در طول درمان احساس کردید عارضه پوستی شما وخیم‌تر شده است، سریعاً درمان را متوقف کنید و نظر پزشک متخصص پوست را در این زمینه جویا شوید.

میکرودرم ابریشن، درمان لیزر،‌ کرم‌های ضد لک، قرص‌های شیمیایی و درمان به‌وسیله سرما از روش‌هایی به‌ حساب می‌آیند که جلوی تولید بیش از حد رنگ‌دانه‌‌های پوست را می‌گیرند.

۱- لوسیون و کرم‌های ضدآفتاب

کرم‌ها و لوسیون‌های ضدآفتاب، پوشش لباس، عینک‌ آفتابی، کلاه و هر چیز دیگری که جلوی رسیدن پرتوهای UVA و UVB خورشید را بگیرد، می‌تواند جلوی آسیب‌های نور خورشید به پوست را هم بگیرد.

۲- درمان دارویی

داروهای متنوعی برای درمان آکنه و لک ناشی از آن وجود دارند که جوش‌ سرسیاه یا سرسفید را التیام می‌بخشند یا به‌کلی از بین می‌برند. البته برای پیداکردن بهترین دارو و رسیدن به نتیجه قطعی، احتمال دارد مجبور شوید داروهای مختلف را امتحان کنید.

• اسکراب‌های صورت، مواد جمع‌کننده پوست و ژل‌های موضعی را می‌توان از دیگر راه‌های درمان جوش دانست. در صورتی‌ که تمامی این روش‌ها را امتحان کردید و نتیجه‌ای حاصل نشد، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. در این مواقع، دکتر داروهای آنتی‌بیوتیک و موضعی برای درمان آکنه تجویز می‌کند.
• محصولات حاوی اسید سالیسیلیک به بازشدن منافذ بسته پوست کمک می‌کنند.
• کرم‌های هیدروکورتیزون (موضعی)، حساسیت پوست و التهاب آن را کاهش می‌‌دهند. این کرم‌ها، برای التیام جوش‌های ناشی از موهای رشدکرده به‌داخل مناسب است. پیشنهاد می‌کنیم در طول دوره درمان جوش‌‌های ناشی از رشد موهای زیرپوستی، مصرف مواد و وسایل ازبین‌برنده موهای زائد را کنار بگذارید.
• خرید کرم ضد لک حاوی هیدروکینون برای درمان تولید بیش از حد رنگ‌دانه‌های پوست تجویز می‌شود. این کرم‌ها آثار عارضه‌های پوستی مانند لکه‌های پیری، زخم‌ها و لکه‌های بارداری را به‌وسیله کاهش فرایند تولید ملانین در پوست کاهش می‌دهند.

۳- رژیم‌ غذایی

گاهی اوقات یک خوراکی یا میوه باعث آسیب‌های پوستی می‌شود. درنتیجه با زیرنظرگرفتن رژیم‌ غذایی، می‌توانید عامل التهاب‌های پوستی خود را تشخیص داده و سلامتی پوست را بازیابید. برای این‌ کار در یک بازه‌ زمانی مشخص، خوراکی‌ها را تک‌به‌تک از رژیم‌ غذایی کنار بگذارید تا دقیقاً چیزی را که باعث التهاب‌های پوستی شده، تشخیص دهید.

ناگفته نماند میوه‌هایی که سرشار از ویتامین C و E هستند در سلامت پوست تأثیر فراوانی دارند.

۴- بهداشت شخصی

شستشوی صورت، بدن و موها در بازه‌های زمانی نزدیک، چربی اضافی پوست و مو را می‌گیرد و بدن را از آلودگی‌ و باکتری‌ها پاک می‌‌کند. البته زیاده‌روی در شستشو باعث می‌شود تا چربی طبیعی پوست گرفته شود و خشکی کاذب و آسیب‌های ناشی از آن را به‌‌دنبال بیاورد.

۵- درمان‌های گیاهی

عارضه‌های پوستی را که علت‌ اصلی آن‌ها شرایط خاص پزشکی نیست، می‌توان با درمان‌های طبیعی مهار کرد. نارون کوهی، آلوئه‌ورا و سرکه سیب را می‌‌توان به‌عنوان معروف‌ترین ترکیبات درمان گیاهی نام برد.

زمان مناسب برای مراجعه به پزشک متخصص پوست

گاهی اوقات عارضه‌های پوستی رازهای شومی را در خود نهان کرده‌اند. احتمال دارد یک آسیب معمولی پوست از بیماری خطرناکی حکایت داشته باشد. البته بعضی وقت‌ها نیز عارضه‌های پوستی در اثر ناراحتی‌های روحی و روانی ایجاد می‌شوند.

اگر عارضه‌های پوستی را با نشانه‌‌های زیر مشاهده کردید، حتماً به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید؛ زیرا این عارضه‌ها ممکن است نشانه‌هایی از سرطان باشد:

• تغییر ابعاد و رنگ لکه‌های پوستی
• عارضه‌های پوستی غیرمعمولی و عجیب

اگر منشأ ناراحتی پوستی شما ویروس (مانند تبخال و آبله‌مرغان) باشد، پزشک با تجویز دارو به فرایند التیام این عارضه سرعت می‌بخشد. همچنین با خرید کرم ضد لک مناسب می‌توان لک به‌جامانده از آن را برطرف کرد.

در این مقاله سعی کردیم تمام آنچه از انواع لک و روش‌های درمان آن می‌دانستیم، با شما در میان بگذاریم. در پایان پیشنهاد می‌‌کنیم اگر شما هم نکته یا تجربه مفیدی در ذهن دارید، در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.