فواید شی باتر (کره شی) برای مو و پوست شما چیست؟

برشی باتر (Shea butter) ماده ای گیاهی با خواص اعجاب انگیز است که در محصولات آرایشی و بهداشتی جایگاه ویژه داشته و حتی مصرف خوراکی دارد. با اطلاع از فواید و خواص کره شی برای پوست و مو و روش صحیح مصرف آن می توانید روغنی کاملا گیاهی و مغذی را تهیه کنید. کاربرد و روش تشخیص کره شیا اصلی از تقلب را در این مقاله بخوانید:

شی باتر چیست؟

شی باتر یا کره شی یا کره کاریته یک روغن گیاهی است که از دانه‌های روغنی درخت شی در آفریقا استخراج می‌شود. این روغن جامد و مشابه کره است برای همین به آن کره شی می‌گویند. این روغن کاربرد بسیار زیادی در درمان بیماری‌های پوست و مو دارد و یکی از محبوب‌ترین ترکیبات در محصولات آرایشی و بهداشتی و ترمیم کننده پوست صورت است. این روغن گیاهی در دمای اتاق، جامد است؛ اما در حدود 90 درجه ذوب می‌شود. اسناد تاریخی مربوط به زمان سلطنت کلئوپاترا نشان می‌دهد از آن برای مو و پوست استفاده شده است.

تاریخچه شی باتر

کره شی (shea butter) از نوعی درخت بومی آفریقایی (karite tree) به دست می‌آید که به صورت وحشی در جنگل‌ها و مناطق استوایی رشد می‌کند. این درخت دارای میوه ریز و بادامی شکلی است و از مغز کوچک آن برای تولید شی باتر استفاده می‌شود. قرن‌ها در شرق و غرب آفریقا از این روغن برای پخت و پز، حفظ سلامت پوست و خواص تسکینی آن استفاده می‌شد. به تدریج این روغن به دلیل خواص بی‌شمار خود مورد توجه همه دنیا قرار گرفت.

انواع شی باتر

شی باتر تصفیه نشده

شی باتر را می‌توان به دو دسته اصلی تصفیه شده یا تصفیه نشده تقسیم کرد. کره شیا تصفیه نشده همان کره ۱۰۰درصد خام یا خالص است. این محصول به محصولی اشاره دارد که بدون استفاده از مواد شیمیایی یا مواد نگهدارنده از دانه روغنی شی استخراج می‌شود. این روشی است که قرن‌هاست در آفریقای غربی استخراج می‌شود. از آنجایی که هیچ فرآوری سنگینی روی این محصول انجام نمی‌شود، رنگ عاجی یا زرد طبیعی و عطر و بوی خاکی دارد.

شی باتر تصفیه شده

از طرف دیگر شی باتر تصفیه شده معمولاً با استفاده از هگزان یا سایر حلال‌های نفتی و حرارت زیاد استخراج می‌شود. همچنین ممکن است حاوی مواد نگهدارنده و آنتی اکسیدان اضافه شده باشد که به طور طبیعی وجود ندارد و رنگ زرد طبیعی و رایحه خاکی در طی این فرآیند از بین می‌روند و به آن رنگ سفید، عطر و ماندگاری بیشتری می‌دهند.

در طی فرآیند تصفیه، به دلیل گرمای زیاد، ویتامین‌های A، E، F و K و بسیاری از خواص طبیعی درمانی خود را از دست می‌دهد. در طی تصفیه 75درصد از مواد مغذی از بین می‌رود. البته هنوز هم اثرات مرطوب کننده شی باقی می‌ماند؛ اما بسیاری از مزایای دیگر را از دست خواهد داد.

شی باتر تصفیه شده بهتر است یا تصفیه نشده؟

شی باتر تصفیه نشده خالص‌ترین نوع این محصول است. این نوع کره به شکل سنتی و دستی استخراج می‌شود و ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر ترکیبات طبیعی آن حفظ می‌شود.

شی باتر تصفیه شده به غیر از فیلتر شدن، بوزدایی هم می‌شود. علاوه بر این فرآیند بلیچینگ هم روی آن انجام می‌شود تا سفیدتر شود. به این نوع روغن موادی می‌زنند تا بوی بهتری بگیرد و ماندگاری بیشتری داشته باشد. بنابراین کره سفید و خیلی نرم می‌شود. اما در اثر این کار برخی از مواد مفید و موثر آن از بین می‌رود.

درجات مختلف شی باتر و معانی آن

گفتیم که شی باتر تصفیه می‌شود. البته میزان این فرایند متفاوت است. برای همین شما در بازار ممکن است این محصول را در درجه‌بندی‌های مختلف ببینید. برای مثال به گروه‌های زیر توجه کنید:

• گروه A: خام یا تصفیه نشده؛
• گروه B: تصفیه شده؛
• گروه  C: کاملاً تصفیه و استخراج شده با حلال‌ها؛
• گروه D: کمترین درجه غیر آلوده؛
• گروه E: تصفیه شده با آلاینده‌ها؛

استفاده از کره شی گرید B برای اکثر افراد بی‌خطر است و هنوز هم می‌تواند آبرسانی کند؛ اما نوع خالص و تصفیه نشده (گرید A) دارای مواد مغذی و فواید بیشتری است. برای راحتی کسانی که نمی‌توانند سالیسیلات و هر نوع آلرژی را تحمل کنند، پس از تصفیه روغن شی، ممکن است مقداری مواد گیاهی یا روغن به آن اضافه کنند.

شی باتر چگونه به دست می آید؟

برای تهیه شی باتر، ابتدا مغز هسته میوه درخت شی را جدا و آن را پودر می‌کنند. سپس در آب می‌جوشانند. روغن آن جدا می‌شود و روی آب می‌ماند. پس از سرد شدن آب، این روغن روی آب سفت و به کره تبدیل می‌شود. کره به دست آمده را چند بار از صافی عبور می‌دهند تا ناخالصی‌های آن جدا شود و آماده استفاده گردد. این فرآیند منبع درآمدی بسیار ارزشمند برای زنان کشورهای آفریقایی است و در این مناطق به عنوان طلای زنانه نیز شناخته می‌شود.

تشخیص شی باتر اصل

برای تشخیص شی باتر اصل، به نکات زیر دقت کنید؛ با افزایش محبوبیت کره شیا معضلی به نام کره شی تقلبی به وجود آمده است. فرمولاسیون نوع تقلبی نامشخص است و استفاده از آن می‌تواند عوارض جبران ناپذیری برای پوست و مو داشته باشد.:

• رایحه کره شیا خام و تصفیه نشده دودی است و بوی آجیل می‌دهد.
• رنگ کره شی تا حد زیادی به روش تولید آن بستگی دارد. روغن خام که در نیجریه تولید می‌شود، معمولا رنگ سفید خامه‌ای یا عاجی دارد. کره شی در کشور غنا به رنگ زرد درمی‌آید که به دلیل افزودن روغن نخل یا ریشه‌های بوروتو در طول فرآوری به آن است. به طور کلی رنگ این ماده می‌تواند سفید مایل به کرم، رنگ بژ، زرد روشن، زرد پر رنگ (شبیه به رنگ زردچوبه) و سبز روشن باشد.
• شکل و قوام این روغن گیاهی باید سفت و غلیظ باشد. این ماده در برخورد با بدن ذوب می‌شود. برای تست کردن، آن را جلوی آفتاب قرار دهید. اگر ذوب نشد احتمالا تقلبی است.

ترکیبات موجود در شی باتر

۱. اسیدهای چرب: شی باتر حاوی ۵ نوع اسید چرب اصلی است: اسید استئاریک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک، پالمیتیک اسید و آراشیدیک اسید. اسید استئاریک و اسید اولئیک با هم ۸۵ تا ۹۰ درصد از اسیدهای چرب کره شی را تشکیل می‌دهند. اسید استئاریک باعث غلظت آن می‌شود و اسید اولئیک سفتی یا نرمی آن را معین می‌کند.

۲‌. ترکیبات فنولیک: ترکیبات فنولیک خواص آنتی‌اکسیدانی دارند. کره شیا ۱۰ نوع ترکیب فنولیک دارد که ۸ تا از آن‌ها کاتچین‌ها هستند. روغن شی تولید شده با روش سنتی سطح بالاتری از ترکیبات فنولیک دارد و میزان کاتچین موجود در آن بیشتر از کل ترکیبات فنولیک زیتون رسیده است.

۳. ویتامین E: توکوفرول یا ویتامین E یکی دیگر از ترکیبات کره شیا است. انواع مختلف این ویتامین در آن یافت می‌شود که میزان آن‌ها به روش استخراج و برخی دیگر از علل بستگی دارد.

۴‌. ویتامین A و ویتامین F: ویتامین‌های A و F از دیگر ترکیبات این محصول هستند و اثرات ضد اگزما، ضد درماتیت و جلوگیری از پیری زودرس را برای این ماده به دنبال دارند

فواید شی باتر برای پوست

• مرطوب کننده قوی: شی باتر حاوی اسیدهای چرب لینولئیک، اولئیک، استئاریک و پالمتیک است که خاصیت رطوبت رسانی به پوست دارند، قدرت جذب بالایی دارند و پوست را وادار به بازسازی لیپیدها و ایجاد رطوبت می‌کنند. این لیپیدها مانعی بین پوست و محیط بیرون ایجاد می‌کنند و در نتیجه باعث حفظ رطوبت درون پوست می‌شوند.
• درمان اسکار و زخم: روغن شی تا حدودی از تولید فیبروبلاست‌های کلوئیدی و ایجاد بافت اسکار پیشگیری می‌کند و سلول‌های سالمی که در حال رشد هستند را به جای اصلی خود هدایت می‌کند. برای از بین بردن جای زخم در خانه می توانید از این روغن استفاده کنید.
• کره شیا پوست را چرب نمی‌کند: عدم چرب شدن پوست یکی از ویژگی‌های مهم این ماده است. علی رغم چرب بودن، این ماده جذب سریعی دارد و اثری از چربی به جای نمی‌گذارد. اسید لینولئیک و اسید اولئیک موجود در آن باعث تعادل چربی پوست می‌شوند و جذب این روغن را تسریع می‌کنند.
• ضد التهاب قوی: این روغن به خاطر استرهای گیاهی خاصیت ضد التهابی بالایی دارد و در ابتدا به این دلیل مورد توجه بومیان آفریقا قرار گرفته است. این روغن گیاهی وقتی روی پوست قرار می‌گیرد ترشح سیتوکین‌ها و سایر عوامل ایجاد التهاب را مهار می‌کند، تحریکات ناشی از عوامل درونی و محیطی را به حداقل می‌رساند و سبب تسکین و کاهش علائم خشکی می‌شود.
• آنتی اکسیدان قوی: کره شیا حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین E و  A است و یک آنتی اکسیدان قوی به حساب می‌آید. آنتی اکسیدان‌ها با جذب رادیکال‌های آزاد اثر آن‌ها را خنثی می‌کنند و از آسیب آن‌ها به پوست که منجر به پیری سلول‌ها می‌شود پیشگیری می‌کنند.
• ضد باکتری و ضد قارچ قوی: خاصیت ضد باکتریایی شی در سال 2012 به اثبات رسیده است. این روغن جذب سریع اپیدرم می‌شود و لایه خارجی پوست را قفل می‌کند. بنابراین پوست خشک نمی‌شود و تعادلی بین چربی‌های پوست ایجاد می‌شود. به همین دلیل از ورود باکتری‌ها به پوست جلوگیری می‌کند. همچنین این روغن در درمان عفونت‌های قارچی پوست موثر است. تمام عفونت‌های قارچی با شی از بین نمی‌روند اما می‌توان قارچ‌های موجود در پوست ورزشکاران را می‌توان با شی باتر درمان کرد.

• کاهش آکنه پوستی: کره شیا به پاکسازی منافذ پوستی و کاهش سبوم کمک می‌کند. این ماده با قفل کردن آب در لایه اپیدرمی پوست، رطوبت مورد نیاز سلول‌ها را تامین می‌کند و سبب افزایش تکثیر و ترمیم سلول‌های پوستی می‌شود. در نتیجه مانع از ایجاد جوش و آکنه می‌گردد. این ماده طبیعی در درمان آکنه و جوش‌های باکتریایی و حتی از بین بردن جای جوش نیز موثر است.
• تقویت کلاژن: روغن گیاهی حاوی تری ترپن است و این ماده به طور طبیعی باعث توقف تخریب فیبر کلاژن می‌شود. این روغن رشته‌های کلاژنی را حفظ و از ایجاد چین و چروک در پوست جلوگیری می‌کند و با حجیم کردن بافت پوست، خطوط ریز را به حداقل می‌رساند.
• بازسازی سریعتر سلول های پوست: یکی دیگر از فواید کره شی، بازسازی سلول‌های پوست است. روزانه بین 30 تا 40 هزار سلول مرده در بدن ایجاد می‌شود و اگر این سلول‌های مرده به سرعت زدوده نشوند و رطوبت کافی به پوست نرسد باعث ایجاد خشکی می‌شود. شی با خاصیت مرطوب کنندگی و آنتی اکسیدانی خود به بازسازی سریع‌تر سلول‌های پوست کمک می‌کند و با افزایش سرعت ریزش سلول‌های مرده، سلول‌های تازه جایگزین آن‌ها می‌شوند.
• محافظت از پوست در برابر آفتاب: شی  را نمی‌توان به عنوان ضد آفتاب کامل در نظر گرفت اما مالیدن آن روی پوست قدرت محافظتی ضد آفتاب را افزایش می‌دهد. فاکتور SPF تخمینی شی باتر، چیزی حدود 3 تا 4 است.
• درمان درماتیت، پسوریازیس و اگزما: کره شی یک مرطوب‌کننده عالی است و در تسکین و درمان اگزما ، پسوریازیس و درماتیت بسیار اثربخش است. این ماده جاذب رطوبت است، خواص ضدالتهابی آن سبب کاهش تورم و خارش ناشی از عارضه‌های ذکر شده می‌شود و ترکیبی کاملا بی‌خطر روی پوست است. به دلیل این ویژگی‌ها در تسکین این عارضه موثر است.
• درمان زخم‌ها: روغن شی با مرطوب نگه داشتن پوست سبب بهبود زخم‌ها می‌شود. این ماده اگر به طور مرتب استفاده شود سرعت بهبود آسیب‌ها و بریدگی‌ها را افزایش می‌دهد. این کره به راحتی جذب لایه‌های عمیق‌تر پوست می‌شود و به پوست تمام چربی‌های ضروری و مواد مغذی لازم برای ترمیم سلول‌ها را می‌رساند.

فواید شی باتر برای مو

شی باتر با خواص نرم کنندگی و مرطوب کنندگی خود ترکیبی فوق‌العاده برای مراقبت از مو است. این ماده به خصوص در میان افراد با موهای فرفری محبوب است؛ زیرا از خاصیت مرطوب کنندگی و صاف کنندگی برای موهای فر برخوردار است. البته کره شیا فقط برای دوستان مو فرفری ما نیست. هر کسی که به دنبال موی نرم و سالم است، می‌تواند با افزودن محصولات مو حاوی کره شی به برنامه شست‌وشوی خود، بهبودها را ببیند.

• آبرسانی موها: گفتیم که این ماده پوست شما را آبرسانی می‌کند. همین کار را نیز می‌تواند برای موهای شما انجام دهد؛ بنابراین اگر در موهایتان احساس خشکی و کدر شدن می‌کنید، یک نرم کننده مو حاوی شی را امتحان کنید.

• کاهش وز مو: قبلاً گفتیم که یکی از فواید این روغن آبرسانی به موهاست. موهای مرطوب در وهله اول کمتر وز می‌شوند. همچنین اسیدهای چرب شی نیز برای کنترل وزی و صاف‌شدن موها بسیار مناسب هستند.

• حفاظت از موهای رنگ شده: اشعه فرانفش می‌تواند رنگ مو را محو کند؛ بنابراین مقدار کمی SPF از آن را می‌تواند به درخشندگی و شادابی رنگ موی شما کمک کند. علاوه بر این، قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب می‌تواند رطوبت مو را از بین ببرد؛ بنابراین با کمک این ماده، محافظت در برابر اشعه ماورای بنفش چند برابر می‌شود.

• ترمیم موهای آسیب‌دیده: شی باتر رطوبت از دست رفته مو را برمی‌گرداند، در برابر شرایط آب وهوایی نامناسب و رادیکال‌های آزاد از مو محافظت می‌کند، خاصیت ضد آفتابی دارد و مانع از آسیب ناشی از اشعه‌های فرابنفش خورشید به مو می‌شود و با بازسازی سلول‌های مو باعث افزایش خاصیت ارتجاعی و بهبود حالت طبیعی مو می‌شود. روغن شی خشکی و وز مو را از بین می‌برد.
• پیشگیری از ریزش مو: اسیدهای چرب موجود در کره شی باعث نرم شدن مو و کف سر می‌شوند. این روغن مواد مغذی ضروری مو را تأمین می‌کند، باعث افزایش استحکام فولیکول‌های مو می‌شود و ریزش مو را کاهش می‌دهد. همچنین کره شی با خواص ضد التهابی از ریزش مو پیشگیری می‌کند.
• تسکین خشکی و خارش کف سر: این ماده به دلیل خاصیت آبرسانی و حفظ رطوبت، خشکی و دهیدراته شدن پوست سر را از بین می‌برد و خارش و التهاب پوست سر را برطرف می‌کند.
• درمان شوره سر: در سال 2018 یک منبع معتبر درباره کره شیا اعلام کرد که اگر روغن شی با سایر مرطوب کننده‌های مناسب پوست سر استفاده شود، شوره سر کاهش می‌یابد. این ماده با حفظ رطوبت و بهبود وضعیت سلامت پوست سر از پوسته ریزی آن جلوگیری می‌کند.
• درمان شکستگی مو: کره شی با تامین و حفظ رطوبت مو مانع از شکستگی و وز شدن موها می‌شود. این ماده انعطاف مو را افزایش می‌دهد و مو را نرم و لطیف می‌کند.
• نرم کردن مو: این روغن گیاهی به دلیل وجود ویتامین A و ویتامین E نوک تا ریشه مو را نرم و مرطوب نگه می‌دارد. این کار باعث نرم و ابریشمی شدن مو می‌شود. کره شیا همچنین باعث احیای مو، ترمیم ساختمان و بهبود انعطاف آن می‌شود  و مو را حالت پذیر و زیبا می‌کند.

خواص شی‌باتر برای سلامتی بدن

1. تسکین نیش زنبور و حشرات: شی باتر در درمان و کاهش تورم ناشی از گزش حشرات به ویژه نیش زنبور موثر است. با توجه به شواهد، استفاده از این روغن برای چنین شرایطی پیشنهاد می‌شود. باید در نظر بگیرید که برخی از گزش‌ها سمی هستند و نباید با درمان‌های خانگی، اقدام به رفع اثرات آن کرد.
2. تسکین درد عضلانی: به طور سنتی در آفریقا از کره شیا برای تسکین درد عضلانی استفاده می‌شده است. شواهد نشان می‌دهد ماساژ دادن کره شی روی ناحیه دردناک باعث کاهش تورم و درد می‌شود.
3. کاهش علائم روماتیسم: از روغن شی می‌توان به عنوان پماد برای تسکین تورم و درد روماتیسم استفاده کرد. خواص ضد التهابی این ماده به طور ویژه برای روماتیسم مفید است.
4. تسکین آرتریت: ماساژ کره شیا روی ناحیه دارای آرتریت سبب تسکین و التیام درد می‌شود و این به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی این ماده است.
5. رفع التهاب و گرفتگی بینی: اگر مقداری از شی را داخل سوراخ‌های بینی بمالید التهاب و گرفتگی بینی را برطرف می‌کند. ترکیبات ضد التهابی روغن شی التهاب را کاهش می‌دهند و سوراخ‌های بینی را پاکسازی می‌کنند.

مصرف خوراکی شی باتر

• سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد: افزودن شی باتر به رژیم غذایی می‌تواند میزان کلسترول خون را پایین بیاورد. این ماده سرشار از اسید استئاریک است که نوعی اسید چرب اشباع شده است. بر اساس نتایج یک مطالعه این نوع اسید سطح لیپوپروتئین و کلسترول پلاسما را کاهش می‌دهد.
• به درمان اسهال کمک می‌کند: شواهد نشان می‌دهند که استفاده خوراکی از روغن شی برای درمان اسهال مفید است. در گذشته از کره شیا برای خواص ضد اسهالی استفاده می‌شده است.

طرز استفاده از شی باتر برای پوست

برای استفاده از شی باتر برای پوست کافی است مقدار کمی از آن را کف دست بگذارید تا گرم و سپس ذوب شود و آن را روی پوست تمیز و خشک به آرامی ماساژ دهید تا جذب شود. بسیاری از مردم کره شیا خالص را به‌صورت عمده خریداری کرده و آن را مستقیماً روی پوست خود پخش می‌کنند؛ اما به دلیل استحکام آن در دمای اتاق، پخش آن دشوار است. با این توضیح دو روش پیش روی شماست. اول اینکه این محصول را با روغن‌های حلال و قابل‌پخش ترکیب کنید. این روش بسیار سخت و حساس است و ممکن است از عهده هر فردی خارج باشد. روش دیگر این است که از محصولات مراقبت از پوست و مو حاوی روغن شی استفاده کنید.

قیمت روغن شی باتر اصل

برای اطلاع از قیمت شی باتر اصل و تشخیص و خرید کره شیا اصل باید به خوبی تحقیقات لازم را انجام دهید و انتخاب کنید. قیمت روغن شی اصل در بازار با توجه به برند و حجم آن متفاوت است. با سر زدن به سایت‌های معتبر یا فروشگاه‌های قابل اعتماد می‌توانید قیمت مناسب خود را پیدا کنید و محصول مورد نظر خود را بخرید.

شی باتر را از کجا بخریم؟

خرید شی باتر باید از فروشگاه های معتبر و برندهای شناخته شده انجام شود تا محصولی اصل با بیشترین اثر را دریافت کنید. در صورت خرید محصول تقلبی ممکن است دچار عوارض شوید و نتایج غیر قابل جبران داشته باشد. خرید اینترنتی کره شیا از طریق همین صفحه امکان پذیر است. کافی است با مشاوران ما در ارتباط باشید و خرید شی باتر خالص با بیشترین خواص را به همراه راهنمایی روش مصرف دریافت کنید.

سخن پایانی

در این مقاله با شما از فواید شی باتر صحبت کردیم. اگر دوست دارید که از این روغن طبیعی در محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبتی بهره ببرید، سری به فروشگاه اینترنتی اردمی بزنید. کافی است در قسمت جستجو، نام آن را درج کنید تا همه محصولات حاوی این روغن ارزشمند برای شما نمایش داده شود. شما چه خواصی از این روغن سراغ دارید؟ برای ما در بخش نظرات بنویسید.