درمان جوش پریودی و بررسی علت و انواع آن

درمان جوش پریودی به شدت و نوع آن بستگی دارد و می تواند به روش های خانگی یا داروهای تخصصی انجام شود. شروع دوره عادت ماهانه یا پریودی یکی از مهم‌ترین نشانه‌های بلوغ جسمی در دختران است. بسیاری از خانم‌ها در این دوران دچار جوش و آکنه می‌شوند که در کنار دردهای پریودی مسئله‌ای عذاب آور و ناراحت کننده است. در این مطلب به بررسی علل ، دلیل خرید ضد جوش صورت و برخی از راه‌های جلوگیری و درمان این مشکل می‌پردازیم.

علت جوش پریودی چیست؟

علت جوش پریودی تغییرات هورمونی است. تاثیر دوران پریودی روی پوست توسط پزشکان تائید شده است. قبل از شروع سیکل ماهانه، هورمون پروژسترون و استروژن در بدن کاهش پیدا می‌کند و هورمون تستوسترون تولید می‌شود. هورمون تستوسترون یک هورمون مردانه است و به همراه تغییرات ناشی از سیکل پریودی قبلی در بدن، سبب بروز جوش در دوران عادت ماهانه می‌شود.‌ در ادامه دوران پریودی، سطح استروژن در بدن زیاد می‌شود و در اواخر این دوره هورمون پروژسترون در بدن افزایش می‌یابد. در انتهای دوره قاعدگی سطح هورمون‌ها متعادل می‌شود و جوش‌ها، آکنه‌ها و التهابات پوستی از بین می‌روند.

جوش پریودی یک هفته قبل از شروع دوران پریود ظاهر می‌شود. بعد از شروع خونریزی، جوش‌های پریودی نیز کم‌کم محو می‌شوند. این جوش‌های معمولا بزرگ و دردناک و شبیه جوش‌های دوران بلوغ هستند. علاوه بر تداخل هورمون ها، دلایل زیادی موجب بروز جوش و آکنه در دوران پریود می‌شوند.

انواع جوش پریودی

جوش‌ پریودی با توجه به نوع پوست افراد اشکال مختلفی دارند و شدت آن‌ها متفاوت است. برخی از این جوش های هورمونی زیر پوستی و برخی در سطح پوست هستند. رنگ بعضی از آن‌ها قرمز و برخی دیگر به رنگ پوست هستند و تعدادی از جوش‌های دوران پریودی دردناک و عفونی هستند و سبب ایجاد آکنه می‌شوند. در ادامه به برخی از انواع جوش‌های پریودی اشاره می‌کنیم:

جوش سرسفید در دوران پریودی

جوش سر سفید یکی از انواع جوش‌های پریودی است که زیر پوست تشکیل می‌شود. این جوش اغلب دردناک است‌ و با افزایش چربی در زیر پوست حالت چرکین پیدا می‌‌کند و سر آن سفید رنگ می‌شود. به جوش هرگز نباید دست بزنید و آن را تخلیه نکنید. برخی از جوش‌های زیرپوستی در اثر فشار دچار التهاب می‌شوند.

جوش پریودی سرسیاه

جوش پریودی سرسیاه روی سطح پوست ایجاد می‌شود. این جوش دارای سر سیاه رنگ و روی پوست قابل مشاهده است. جوش سرسیاه برخلاف جوش سرسفید چرکی نمی‌شود و بعد از پایان دوران پریودی از بین می‌رود. واکنش اکسیژن با رنگدانه‌های پوست باعث سیاه شدن سر این نوع جوش دوران پریودی می‌شود.

جوش پاپول در دوران عادت ماهانه

پاپول از جمله انواع جوش‌ پریودی است که به رنگ پوست صورت و گاهی به رنگ قرمز است. پاپول برجسته و سفت و قطر آن کمتر از یک سانتی‌متر است. این نوع جوش معمولا با داروهای موضعی و خانگی از بین می‌رود و بهتر است به آن دست نزنید.

جوش پاسچول پریودی

جوش پاسچول پریودی مثل جوش سرسفید حالت چرکی دارد و سفید رنگ است. گاهی با افزایش حجم چربی پوست، رنگ جوش‌های پاسچول زرد می‌شود. پاسچول به علت از بین رفتن تعادل هورمونی و تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود و به شکل یک برجستگی کوچک سفید یا زرد است. این جوش دردناک و اطراف آن قرمز و ملتهب است.

جوش ندول ریودی

جوش ندول پریودی یک جوش بسیار بزرگ و دردناک است و به علت عفونی بودن باعث ایجاد آکنه می‌شود. ندول‌ها بزرگ و عمیق هستند و به شکل برآمدگی بزرگ روی پوست ظاهر می‌شوند.

بر اساس آمار جوش های قاعدگی در ۶۵ درصد از خانم‌ها در دوران قاعدگی وخیم‌تر می‌شود. این افراد جوش های سرسیاه و سرسفید،‌ جوش های وخیم و کیست را در این دوران تجربه می‌کنند. معمولاً متناسب با میزان وخامت این عارضه، برای درمانش باید از درمان های تخصصی استفاده کرد. عموماً یک هفته مانده به قاعدگی شاهد پدیدارشدن یا وخیم‌شدن این جوش ها هستیم و غالباً پس از پایان قاعدگی نیز این جوش ها بهبود می‌یابند یا از وخامت آن‌ها کاسته می‌شود.

روش های پیشگیری از جوش پریودی

راه کارهای مختلفی برای درمان جوش های هورمونی در خانم ها و پیشگیری از جوش پریودی وجود دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

1. مصرف قرص ضد بارداری: برای مصرف قرص ضد بارداری به منظور درمان و جلوگیری از جوش های پریودی حتما باید با پزشک مشورت کنید تا با توجه به نوع پوست، سن و دیگر شرایط بدن شما این قرص را برای این منظور به شما تجویز کند. مصرف خودسرانه این دارو عواقب مختلفی دارد که ممکن است آسیب زننده باشند.
2. اسپیرونولاکتون: داروی اسپیرونولاکتون موجب کاهش میزان تستوسترون می‌شود اما این دارو برای همه افراد مناسب نیست. برای مصرف این دارو به پزشک مراجعه کنید و از استفاده خودسرانه آن بپرهیزید. عوارض استفاده نابجا از داروی اسپیرونولاکتون شامل بی‌نظم شدن عادت ماهانه و سردردهای شدید است.
3. راکوتان: قرص راکوتان سطح هورمون زنانه و مردانه را کنترل می‌کند و مانع از بالا رفتن بیش از حد هورمون‌ها می‌شود. برای اطلاع از مقدار و چگونگی مصرف این دارو برای جوش پریودی به پزشک متخصص مراجعه کنید.
4. انجام فیشال: فیشال پوست یکی از شیوه‌های مراقبت از پوست است. در فیشال مراحل مختلفی مثل لایه برداری، پاکسازی و بخور روی صورت انجام می‌شود. آخرین مرحله یعنی بخور آب سرد باعث بسته شدن منافذ پوستی می‌شود و بنابراین از بروز جوش و آکنه پیشگیری می‌کند. اگر جوش های پریودی دارید در دوران پریودی از انجام فیشال خودداری کنید. زیرا پوست صورت در این دوران بسیار حساس است و نباید پوست را با پاکسازی تحریک کرد.
5. رتینوئیدهای موضعی: رتینوئیدهای ساخته شده با ویتامین آ تولید سلول‌های جدید را افزایش می‌دهند. این کار سبب خارج شدن چربی‌ها و پوست مرده از منافذ مسدود شده و در نتیجه رفع جوش پریودی می‌شود.
6. مصرف آنتی بیوتیک: با مراجعه به پزشک می‌توانید برای درمان جوش های پریودی خود داروهای آنتی بیوتیک دریافت کنید. این دارو با مصرف منظم و در زمان معین نتایج قابل قبولی به دنبال دارد.
7. تغذیه مناسب : تغذیه مناسب یکی از مهمترین و بهترین راه‌های جلوگیری از جوش در دوران پریود است. غذاهای پرچرب و تند موجب ایجاد جوش می‌شود.
8. نوشیدن آب کافی: افرادی که در طول روز آب کمی می‌نوشند دچار خشکی پوست و مشکلات دیگر می‌شوند. نوشیدن کافی آب موجب حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از چین و چروک می‌شود. این کار همچنین در کاهش و درمان جوش پریودی موثر است.
9. روتین پوستی منظم: انجام روتین پوستی منظم یکی از روش‌های جلوگیری از ایجاد جوش های پریودی است. برخی از جوش‌ها ناشی از میکروب و آلودگی است و در نتیجه تمیز نگه داشتن پوست از ایجاد آن‌ها جلوگیری می‌کند.
10. کاهش وزن: گاهی اوقات افزایش وزن می‌تواند باعث جوش در دوران پریودی و آکنه شود. وزن اضافه به معنی داشتن چربی اضافه است و این مسئله در بروز جوش بسیار موثر است.
11. تعویض رو بالشی: پوست صورت در تماس مستقیم با رو بالشی است. بنابراین باید آن را به صورت منظم تعویض کنید تا باعث آلوده شدن پوست صورت و بروز آکنه نشود.

چه کار کنیم قبل از پریودی جوش نزنیم؟

برخی از کارها و رفتارها باعث افزایش و تشدید جوش پریودی می‌شود. در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که با رعایت آن‌ها می‌توانید از بدتر شدن این عارضه جلوگیری کنید:

• نوشیدن بیش از حد کافئین: نوشیدنی‌های کافئینی مثل قهوه، اسپرسو و نسکافه موجب رفع خستگی و سرحال شدن انسان می‌شود. با این حال مصرف بیش از حد کافئین در دوران پریودی مضر است و می‌تواند موجب کم آبی بدن شود، دستگاه گوارش را مختل کند و روی خلق و خو در دوران پریودی تاثیر بگذارد. از طرفی این عوارض مثل کم آبی می‌تواند بروز آکنه را تشدید کند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن علاوه بر ضررهایی که برای سلامتی دارد باعث تاثیر نامطلوب روی جوش در دوران پریود می‌شود و همچنین درد دوران پریودی را افزایش می‌دهد.
• غذاهای فرآوری شده: غذاهای فرآوری شده سبب بدتر شدن جوش در روزهای عادات ماهانه می‌شوند. نباید در طول دوره قاعدگی از غذاهای فرآوری شده استفاده کنید زیرا باعث تشدید و بدتر شدن جوش‌های پریودی می‌شوند. تحقیقات ثابت کرده که کم کردن مقدار قند خون با خوردن خوراکی‌هایی با شاخص گلوکز یا گلیسیمی کم (Low Glycemic index)، اثربخشی سودمندی در کاهش جوش قاعدگی دارد. به این ترتیب اگر می‌خواهید در دوران قاعدگی روی جوش را نبینید، دور خوراکی‌هایی که شاخص گلیسیمی بیشتری دارند مانند غذا و نوشابه‌های قندی، نان سفید و دیگر خوراکی‌‌های فرآوری‌شده را خط بکشید.

• حذف نوشیدنی‌های الکلی: نوشیدنی‌های الکلی تاثیرات بدی روی این عارضه می‌گذارند و موجب تشدید آن‌ها می‌شوند.
• داشتن خواب کافی: بر اساس یک مطالعه در سال 2019،ارتباط مستقیمی بین کیفیت خواب و شدت آکنه وجود دارد. کم خوابی، سطح کورتیزول بدن را بالا می‌برد و این حالت با کاهش سطح هورمون‌های دیگر همراه است. بنابراین شرایط برای عدم تعادل چربی پوست و بروز آکنه فراهم می‌شود. با تنظیم برنامه صحیح برای خواب می‌توانید سلامتی درونی بدن و بروز جوش های پریودی را کنترل کنید.

درمان خانگی جوش پریودی

درمان خانگی جوش پریودی راهی ساده و موثر برای حذف و پیشگیری از این عارضه پوستی است که به راحتی در خانه و به روش سنتی قابل انجام است. برخی از درمان های خانگی با مواد موثر و ترکیبات آن‌ها سبب بهبود و درمان این عارضه پوستی می‌شوند. این مواد با خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی خود التهاب را کاهش و جوش‌ها را بهبود می‌دهند. همچنین، استفاده از ماسک صورت برای درمان جوش های هورمونی ، رعایت بهداشت، تغذیه سالم و کاهش استرس نیز در کنترل آن مؤثر هستند.

1. عسل: عسل خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد و جوش‌ها را کاهش می‌دهد. مقداری عسل را روی جوش بمالید و اجازه دهید مدتی بماند، سپس با آب بشویید.
2. روغن درخت چای: روغن درخت چای یک ضد باکتری قوی است و سبب کاهش التهاب و جوش می‌شود. برای مصرف آن می‌توانید مقداری از روغن درخت چای را با روغن حامل رقیق کنید و روی جوش‌ها بمالید.
3. آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا خاصیت ضد التهابی و ترمیم کنندگی دارد و قرمزی و التهاب جوش‌ها را کاهش می‌دهد. کافی است ژل آلوئه‌ورا را مستقیماً روی جوش‌ها بمالید.
4. سرکه سیب: سرکه سیب خواص ضد باکتریایی دارد و باعث تعادل pH پوست می‌شود. کمی سرکه سیب را با آب رقیق کنید و روی جوش‌ها بزنید (از تماس با چشم خودداری کنید).
5. چای سبز: چای سبز اثر آنتی‌اکسیدانی قوی دارد و ضد التهاب است. چای سبز را بعد از دم کشیدن و خنک شدن روی صورت اسپری کنید و بعد از 20 دقیقه بشویید.
6. سیر: سیر یک آنتی‌باکتریال قوی است و اثر زیادی در بهبود جوش‌های هورمونی دارد. مقداری سیر را له کنید و به مدت 1 الی 2 دقیقه روی جوش‌ها قرار دهید (قبل از استفاده، از عدم حساسیت خود مطمئن شوید).
7. رازیانه: رازیانه می‌تواند به بهبود جوش‌های هورمونی کمک کند. رازیانه را به صورت دمنوش یا در رژیم غذایی خود مصرف کنید.

علت جوش بعد از پریودی چیست؟

جوش بعد از پریودی به دلیل تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی ایجاد می‌شود. این جوش‌ها بیشتر در فاز لوتئال چرخه قاعدگی دیده می‌شوند و معمولا چند روز بعد از پریود هم ادامه دارند. عللی مثل تنبلی تخمدان و استرس نیز می‌تواند در ایجاد جوش بعد از پریودی موثر باشد.

• تغییرات هورمونی: در طول عادت ماهانه، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون تغییر می‌کند و این نوسانات باعث تحریک غدد چربی پوست و افزایش تولید چربی و در نهایت ایجاد جوش می‌شوند.
• تنبلی تخمدان: برخی از جوش‌های بعد از پریودی به دلیل اختلالات هورمونی ناشی از تنبلی تخمدان ایجاد می‌شوند.
• استرس: استرس تعادل هورمون‌ها را برهم می‌زند و تولید چربی در پوست را افزایش می‌دهد درنتیجه می‌تواند به ایجاد جوش منجر شود.

آیا جوش زدن قبل از پریود نشانه بارداری است؟

جوش و آکنه معمولا به عللی مثل تغییرات هورمونی غیر مرتبط با بارداری، استفاده از محصولات پوستی نامناسب، استرس، و تغییرات غذایی بروز می‌کنند و عمدتا ربطی به علائم بارداری ندارد. برای تشخیص بارداری نیاز به انجام آزمایشات تخصصی است که فقط با مراجعه به پزشک امکان‌پذیر است. اگر تردید دارید که جوش و آکنه‌ها نشانه بارداری هستند یا خیر، مشاوره با پزشک می‌تواند به شما کمک کند.

جوش پریودی کجا ایجاد می شود؟

جوش‌ پریودی اکثرا در نیمه پایین صورت بروز می‌کنند. این بخش شامل اطراف دهان، گونه‌ها، چانه و خط فک می‌شود. جوش در هر منطقه از پوست دلیلی دارد و این نوع جوش بیشتر در نواحی گردن، روی شانه‌ها و پشت بدن ظاهر می‌شود. دلیل بروز جوش در دوران عادات ماهانه در این قسمت‌ها این است که در این مناطق، آنزیم‌ها با فعالیت خود، تستوسترون آزاد را به آندروژنی قوی‌تری به نام دی هیدروتستوسترون تبدیل می‌کنند و این تغییر، غدد چربی را فعال‌تر می‌کند. در نتیجه این فرآیند سبوم پوست با بستن فولیکول‌های مو و منافذ، منجر به بروز آکنه می‌شود.

قرص اورژانسی و جوش صورت پریودی چیست؟

قرص‌های پیشگیری از بارداری اورژانسی دارای هورمون هستند و می‌توانند باعث بروز آکنه یا بدتر شدن آن شوند. اگر شما مستعد آکنه هستید مصرف قرص اورژانسی ممکن است باعث بروز جوش صورت در دوران پریود شما بشود. معمولا قرص‌های ضد بارداری که فقط حاوی پروژسترون هستند موجب افزایش آکنه می‌شوند، زیرا فقدان استروژن باعث ایجاد سطوح بالاتری از آندروژن و در نتیجه بروز جوش می‌شود.

بهترین روش برای بهبود جوش های پریودی وخیم و دردناک

بعضی از خانم‌ها در دوران قاعدگی جوش های بسیار دردناکی را تجربه می‌کنند؛ در نتیجه برای کاهش درد این جوش های وخیم روش‌های زیر را پیشنهاد می‌کنیم:

• روزی سه تا چهار بار، کمپرس گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای بهبود درد جوش و کمک به خروج چرک از جوش ها؛
• کمپرس سرد یا یخ به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه برای بهبود درد جوش و کاهش تورم آن؛
• خرید کرم ضد جوش عالی و باکیفیتی که دارای بنزوئیل پراکساید (benzoyl peroxide)، برای نابودی باکتری‌ها باشد.

روش های مهارکردن جوش پریودی

جوش قاعدگی از سرسخت‌ترین جوش ها به حساب می‌آید و به‌راحتی از بین نمی‌رود. در نتیجه برای سرعت بخشیدن به درمان این جوش ها، باید حتماً روش‌های زیر را دنبال کنید:

• روزی ۲ بار صورت را با شوینده‌ای ملایم و غیرصابونی بشویید؛
• با پدهای تمیزکننده دارای اسید گلیکولیک (Acid Glycolic)، پوست را لایه برداری کنید تا با از بین رفتن سلول های مرده، التهاب های پوستی بهبود یابد و زمینه‌ی رشد سلول‌های جدید فراهم شود؛
• استفاده از کرمی دارای بنزوئیل پروکسید (Benzoyl Preoxide)، این کرم را ابتدا با مقدار ۲.۵درصد استفاده کنید و پس از مدتی سراغ دوزهای ببشتر آن بروید؛
• برای باز‌ماندن منافذ پوست از کرم یا پاک‌ کننده دارای اسید سالیسیلیک (Salicylic Acid)، کمک بگیرید.
• مقداری روغن درخت چای خریداری کنید. این روغن اثربخشی بسیاری برای ازبین‌بردن باکتری‌ها دارد و جوش های ملایم و متوسط را درمان می‌کند.

در کنار روش هایی که اشاره کردیم، برای جلوگیری و درمان جوش قاعدگی، از محصولات التهاب‌زا مانند لوازم آرایش و ضد آفتاب چرب استفاده نکنید. لباس‌های یقه‌تنگ نپوشید؛ چراکه گردش خون را کمی کند می‌کنند. در صورت امکان در معرض تابش مستقیم خورشید نباشید و برای محافظت پوست، از ضد آفتاب فاقد چربی کمک بگیرید. پس از عرق کردن، حتماً صورت خود را بشویید و همیشه بهترین کرم ضد جوش را استفاده کنید.

نتیجه گیری

جوش پریودی امری شایع است که البته مسئله ناراحت کننده‌ای برای خانم‌هاست و موجب کاهش اعتماد به نفس آن‌ها می‌شود. این جوش‌ها به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شده در بدن، تولید چربی و بسته شدن منافذ رخ می‌دهند. عوامل زیادی همچون داشتن استرس، مصرف داروهای ضد بارداری حاوی پروژسترون و عدم رعایت بهداشت این مشکل را تشدید می‌کنند. این جوش‌ها شامل جوش‌های سرسیاه و سرسفید، پاسچول و نودل هستند و روش‌های مختلفی برای از بین بردن آن‌ها وجود دارد. با رعایت نکات فوق و در صورت نیاز مراجعه به پزشک به خوبی می‌توانید به این جوش‌ها رسیدگی و از بروز آن‌ها جلوگیری کنید. برای پیشگیری و درمان جوش بعد از پریودی باید نکات مربوط به مراقبت از پوست، شستشوی منظم صورت با شوینده‌های ملایم، مصرف محصولات ضد جوش و مرطوب‌کننده‌های مخصوص پوست چرب را رعایت کنید، با مصرف غذاهای سالم و غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی به ویژه اسیدهای چرب امگا ۳ تعادل هورمونی خود را حفظ کنید و با یافتن راهکارهای مناسب مانند ورزش منظم، مدیتیشن و تکنیک‌های آرام‌سازی، استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید.