با انواع روش های درمان جوش صورت آشنا شویم

جوش و آکنه یکی از رایج‌ترین عارضه‌های پوستی است. بسیاری افراد به جوش‌های دردسرساز مبتلا هستند. اگر به نکته‌های سلامت پوست و مو علاقه داشته باشید، حتماً به‌خوبی می‌دانید زمانی که منافذ پوست بسته شوند، جوش راه خود را به پوست پیدا می‌کند و به‌راحتی‌ هم از بین نمی‌رود.

جوش‌ها در گروه‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند و پیشگیری و درمان هر کدام از انواع آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. در ادامه ابتدا قصد داریم شما را با انواع جوش آشنا کنیم و سپس برای شما از روش‌های درمان این جوش‌‌های دردسرساز بگوییم.

تعریف کاملی از جوش

منافذ پوستی نقش مهمی در سلامت پوست دارند. اگر این منافذ به هر دلیلی بسته شوند، شاهد جوش‌ها خواهیم بود. تجربه نشان داده است که تولید بیش از حد چربی در پوست، باکتری‌ها، تغییرات هورمونی، سلول‌های مرده و موهایی که به داخل پوست رشد می‌کنند، دلایل اصلی بسته‌شدن منافذ پوست و ایجاد جوش هستند.

در این بین تغییرات هورمونی که نوجوانان در دروان بلوغ تجربه می‌کنند، تأثیر فراوانی در ایجاد جوش دارد. به همین دلیل است که این گروه افراد، بیشتر باید مواظب سلامت پوست خود باشند. البته درست است که جوش رواج بیشتری در دختران نوجوان دارد؛ اما بزرگ‌سالان نیز به این عارضه مبتلا می‌شوند. رواج جوش در بین افراد با سن و سال‌های متفاوت حکایت دارد.

انواع جوش

برای پیشگیری و درمان جوش‌ها بهتر است ابتدا انواع مختلف آن را بشناسید. متخصصان پوست، جوش را در دو گروه تهاجمی و غیر تهاجمی دسته‌بندی می‌کنند:

۱. جوش‌های غیرتهاجمی:

• جوش‌های سرسیاه (Open Comedones)؛
• جوش‌های سرسفید (Closed Comedones).

۲. جوش‌های تهاجمی:

• جوش‌های کوچک و نو‌ک‌تیز (Papules)؛
• جوش‌های چرکی (Pustules)؛
• جوش‌های برآمده (Nodules)؛
• کیست (cysts).

جوش عارضه‌ای ناراحت‌کننده و دردسرساز است و بعضی مواقع ممکن است چندین نوع جوش، همزمان در پوست مشاهده شود. این جوش‌ها، گاهی اوقات بیش از حد سمج هستند و به‌راحتی از بین نمی‌روند. درنتیجه فرد چاره‌ای به غیر از مراجعه به پزشک متخصص پوست و درمان‌های دارویی ندارد.

۱. جوش غیرتهاجمی

جوش‌های سرسیاه و سرسفید در گروه جوش غیرتهاجمی قرار می‌گیرند. این جوش‌ها عموماً ورم چندانی ندارند و به‌راحتی با داروهای معمولی که در داروخانه‌ها وجود دارند، ‌درمان می‌شوند.

اسید سالیسیلیک برای درمان انواع مختلف جوش پیشنهاد می‌شود؛ اما بهتر است بدانید این ماده خاصیت بسیار موثرتری در درمان جوش‌های غیرتهاجمی دارد. اسید سالیسیلیک پوست را لایه‌برداری می‌کند و با ازبین‌بردن سلول‌های مرده که باعث ایجاد جوش‌های سرسیاه یا سرسفید شده‌اند، سلامت را به پوست باز می‌گرداند. در بعضی از پاک‌کننده‌های آرایش، تونرها و مرطوب‌کننده‌ها نیز اسید سالیسیلیک وجود دارد؛ درنتیجه اگر پوست شما مستعد جوش است، پیشنهاد می‌کنیم حتماً محصولاتی بخرید که اسید سالیسیلیک داشته باشند.

• جوش‌‌های سرسیاه

وقتی که منافذ پوستی به‌دلیل تجمع سلول‌های مرده و چربی اضافی بسته شوند، جوش‌های سرسیاه به‌وجود می‌آیند. این آلودگی‌ها در قسمت‌های پایین‌تر منافذ پوستی قرار می‌گیرند و قسمت بالای منافذ پوست، باز می‌ماند. درنتیجه این قسمت به رنگ مشکی دیده می‌شود. به این حالت در جوامع پزشکی، کومدون باز (Open Comedones) می‌گویند.

• جوش‌های سرسفید

گاهی اوقات تجمع سلول‌های مرده و چربی پوست، باعث ایجاد جوش‌های سرسفید نیز می‌شود. در این حالت برخلاف جوش‌های سرسیاه، قسمت بالایی منافذ پوستی بسته می‌شود و درنتیجه جوش‌ها ظاهری برآمده و سفید پیدا می‌کنند. به این حالت در جوامع پزشکی، کومدون بسته (Closed Comedones) می‌گویند.

تجربه نشان داده است، درمان جوش‌های سرسفید نسبت‌به جوش‌های سرسیاه دشوارتر است. منافذ پوستی در جوش‌‌های سرسیاه باز مانده و مواد درمانی راحت‌تر به این قسمت‌ها نفوذ می‌کنند؛ اما جوش‌های سرسفید منافذ پوستی را می‌بندند و درنتیجه مواد درمانی با دشواری بیشتری به منافذ پوست وارد می‌شوند.

برای درمان جوش‌های سرسفید محصولاتی را پیشنهاد می‌کنیم که حاوی اسید سالیسیلیک هستند. رتینوید‌های (Retinoid) موضعی نیز گزینه خوبی برای درمان جوش‌های سرسفید به‌حساب می‌آیند. اگر این محصولات از عهده درمان جوش‌های سرسفید بر نیامدند، پیشنهاد می‌کنیم به پزشک متخصص پوست خود مراجعه کنید تا با تجویز ترکیبات دارای رتینوید قوی‌تر به شما در درمان جوش‌های سرسفید کمک کند.

۲. جوش تهاجمی

جوش‌هایی را که ظاهر قرمز و برآمده‌‌ای دارند به‌عنوان جوش تهاجمی می‌شناسیم. چربی و سلول‌های مرده در ایجاد جوش تهاجمی نقش دارند؛ اما باکتری‌ها را نیز می‌توان از دیگر دلایل اصلی این عارضه دانست. باکتری‌ها آلودگی‌های عمیقی زیرلایه پوست ایجاد می‌کنند؛ درنتیجه جوش‌هایی که از این طریق ایجاد می‌شود، جوش‌های دردناکی است و به‌راحتی‌ها از بین نمی‌رود.

محصولاتی که بنزوئیل پروکساید (benzoyl-peroxide) دارند، به کاهش ورم این جوش‌‌ها کمک می‌کنند و باکتری‌هایی را که داخل پوست لانه کرده‌اند، از بین می‌برند. این محصولات، چربی مازاد پوست را نیز کاهش می‌دهند؛ اما گاهی اوقات به‌تنهایی از عهده نابودکردن این جوش‌ها بر نمی‌آیند و پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی را تجویز کند. محصولاتی که دارای رتینوید هستند نیز نقش مهمی در ازبین‌بردن جوش‌های تهاجمی، جوش‌های کوچک و نو‌ک‌تیز و جوش‌های چرکی دارند.

• جوش‌های کوچک و نوک‌تیز

زمانی که پوست دچار التهاب زیادی باشد، دیواره کنار منافذ پوستی تخریب می‌شود. در چنین مواقعی شاهد جوش‌های کوچکی و نوک‌تیزی هستیم. نوک این جو‌ش‌ها سخت و خشک است. پوست اطراف نیز در این مواقع تغییر رنگ می‌دهد و صورتی می‌شود.

• جوش‌های چرکی

این‌گونه از جوش‌ها نیز احتمال دارد در اثر التهاب بیش از حد پوست و تخریب دیوار منافذ پوستی ایجاد شود. این جوش‌ها چرکی هستند و رنگ آن‌ها نیز عموماً قرمز است. نوک این جوش‌ها به رنگ سفید یا زرد نمایان می‌شود.

• جوش‌های برآمده

زمانی که منافذ پوستی دچار التهاب‌های شدید باشند، جوش‌های برآمده نمایان می‌شوند. این جوش‌ها عمق بیشتری در پوست دارند و به‌همین‌ دلیل نیز به‌راحتی نمی‌توان با درمان‌های خانگی آن‌ها را مداوا کرد.

درنتیجه پیشنهاد می‌کنیم اگر پوست شما دچار این جوش‌های برآمده شد، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک احتمالاً برای شما ایزوترتینوین (isotretinoin) تجویز می‌کند. این ماده از نوعی ویتامین A درست شده است و برای بهبود کامل باید آن را حدود چهار تا شش ماه، روزانه مصرف کنید. ایزوترتینوین اندازه غدد چربی پوست را کاهش می‌دهد و منافذ پوستی را متعادل نگه می‌دارد.

• کیست

وقتی که منافذ پوستی به‌وسیله باکتری، چربی و سلول‌های مرده بسته شود، این منافذ از داخل، پوست عمیق‌تری پیدا می‌کنند. در این مواقع شاهد کیست‌های قرمز یا سفید بزرگی هستیم که لمس‌‌کردن آن‌ها درد زیادی به‌دنبال دارد. کیست‌ها بزرگ‌ترین نوع جوش به‌حساب می‌آیند و زمانی ایجاد می‌شوند که پوست در معرض آلودگی‌‌های محیطی باشد. گاهی اوقات نیز التهاب کیست به اندازه‌ای است که پوست را زخمی می‌کند.

کاملاً مشخص است این نوع از جوش را نیز در منزل نمی‌توان درمان کرد و باید برای التیام آن از پزشک مختصص پوست کمک گرفت. پزشک احتمالاً در چنین موقعی برای شما ایزوترتینوین تجویز می‌کند. گاهی اوقات نیز ریشه کیست‌ها به اندازه‌ای در عمق پوست قرار دارد که پزشک مجبور می‌شود با عمل جرای سرپایی، فرد را درمان کند.

وخامت جوش‌ها

جوش‌های سرسیاه و سرسفید به‌عنوان معتدل‌ترین نوع جوش شناخته می‌شوند. این جوش‌ها را می‌توان با محصولات رایجی که در داروخانه‌ها موجود است، درمان کرد.

همان‌گونه که اشاره شد محصولاتی که دارای اسید سالیسیلیک باشند، گزینه خوبی برای درمان جوش‌های سرسیاه و سرسفید شناخته می‌شوند. بنزوئیل پروکساید نیز یکی دیگر از گزینه‌های خوب برای درمان این جوش‌هاست. درصورتی‌که از این محصولات استفاده کردید و جواب خوبی نگرفتید، پیشنهاد می‌کنیم از ترکیبات موضعی که رتینوید‌ دارند، کمک بگیرید.

جوش‌های کوچک و نو‌ک‌تیز و جوش‌های چرکی، شدت مقاومت بیشتری نسبت‌به جوش‌های سرسیاه و سرسفید دارند و این احتمال وجود دارد که این جوش‌ها با محصولات موجود در بازار برطرف نشود. اگر قسمت‌ وسیعی از پوست گرفتار جوش‌های کوچک و نوک‌تیز و جوش‌های چرکی شده است، پیشنهاد می‌کنیم برای درمان این عارضه به پزشک مراجعه کنید و از داروهای مخصوص کمک بگیرید.

جوش‌های برآمده و کیست‌ها نیز به‌عنوان شدیدترین نوع جوش شناخته می‌شوند و برای درمان این عارضه‌ها چاره‌ای ندارید به‌غیر از اینکه از پزشک متخصص پوست کمک بگیرید. لازم به ذکر است این جوش‌ها را هرگز نباید بکنید؛ زیرا جای آن‌ها زخم شده و اثرش باقی می‌ماند.

اقدامات اولیه برای درمان جوش

اطلاع از نوع جوش، به شما کمک می‌کند مؤثرترین روش درمان را انتخاب کنید. جوش‌های خفیف تا متوسط را اغلب می‌توان با محصولات بدون نسخه نیز درمان کرد؛ اما برای درمان انواع جوش‌های نسبتاً شدید یا کیستی، باید به متخصص پوست مراجعه کنید.

اگر شما هم از آن دسته کسانی هستید که برای درمان جوش راه‌های متنوعی را امتحان کرده‌اید، ناامید نشوید و به یاد داشته باشید مداومت، کلید موفقیت درمان جوش صورت است.

• مشورت با متخصص پوست

متخصص پوست، پزشکی است که در علم پوست‌شناسی، درمان و بیماری‌های آن تخصص دارد. متخصص پوست شما، سرمایه باارزشی برای مبارزه با جوش است. او می‌تواند علاوه بر توصیه و پیگیری، گزینه‌های درمانی مختلفی را پیشنهاد دهد.

متخصص روی پوست شما کار می‌کند تا روش مداوایی شامل درمان موضعی و سیستمی را اجرا کند. از متخصص پوست می‌توان در درمان جوش‌های کیستی و برآمده کمک گرفت. جوش‌های با این شدت، به داروهای بدون نسخه جواب نمی‌دهند. همچنین اگر جوش‌های شما متوسط است ولی به معالجه پاسخی نداده‌اند یا اگر برای مداوا به راهنمایی نیاز دارید، با پزشک خود مشورت کنید.

• مشورت با متخصص زیبایی

متخصص زیبایی یا مراقبت از پوست، در مداوا و زیبایی پوست تخصص دارد. متخصصان زیبایی، پزشک نیستند؛ بلکه روش‌های زیبایی پوست مثل درمان عارضه‌های پوستی را معرفی می‌کنند. متخصصان زیبایی به‌طور معمول، به گذراندن سیصد تا ششصد ساعت دوره آموزشی نیاز دارند.

اگر شما جوش‌های متوسط دارید، شاید بهتر باشد با یک متخصص زیبایی مشورت کنید. او می‌تواند محصولات درمانی برای پوست‌های مستعد جوش و توصیه‌هایی برای مراقبت روزانه از پوست ارائه دهد. متخصص زیبایی همچنین روش‌های پاکسازی عمیق، برای دفع جوش‌های ناشی از چربی را اجرا می‌کند. متخصصان زیبایی در مراکز ماساژ یا مراکز مراقبت از پوست کار می‌کنند. بسیاری از مراکز زیبایی نیز این افراد را برای ارائه درمان تحت نظر پزشک استخدام می‌کنند.

انواع روش‌های درمان جوش صورت

درمان جوش صورت به سه دسته تقسیم می‌شود: موضعی، سیستمی و چندمرحله‌ای. نوع درمان با توجه به نوع و شدت جوش تعیین می‌شود.

۱. درمان موضعی جوش

درمان‌های موضعی شامل محصولاتی مثل کرم‌ها، پماد یا لوسیون‌هایی است که برای پوست به کار می‌روند. این محصولات برای جوش‌های متوسط تا شدید به کار می‌روند. درمان‌های موضعی، هم به‌صورت بدون نسخه و هم با نسخه موجود هستند. جوش‌های خفیف تا متوسط به مداوای بدون نسخه پاسخ می‌دهند؛ اما انواع شدید به نسخه پزشک نیاز دارند.

درمان‌های موضعی بدون نسخه شامل این داروهاست: اسید سالیسیلیک، پروکسید بنزویل، سولفور و رزورسینول.

 ۲. درمان سیستمی جوش

درمان‌های سیستمی از داخل بدن عمل می‌کنند. آن‎ها را باید به صورت خوراکی مصرف کرد، مثل قرص‌ها یا اینکه باید به‌صورت تزریقی مصرف کرد. جوش‌های کیستی را باید به‌صورت سیستمی مداوا کرد. این نوع درمان برای جوش‌های متوسط را زمانی می‌توان به کار برد که مداوای موضعی کافی نباشد. این نوع درمان فقط با نسخه میسر است و معمولاً همراه با درمان موضعی استفاده می‌شود.

 ۳. درمان چند‌مرحله‌ای جوش

درمان جوش صورت را متخصص پوست، پزشک مراقبت‌های بهداشتی یا متخصص زیبایی، به شیوه چندمرحله‌ای انجام می‌دهد و از آن برای مداوای جوش‌های خفیف تا متوسط استفاده می‌کند. این نوع از مداوا را باید با همراهی درمان‌های موضعی و سیستمی انجام داد.

در ادامه با چند روش درمانی توسط متخصص پوست یا زیبایی آشنا شوید.

• خارج‌کردن جوش‌های سرسیاه

خارج‌کردن جوش‌های سرسیاه را اغلب، متخصصان زیبایی و در طول استخراج کومدون از صورت، انجام می‌دهند که شامل خارج‌کردن چربی و سلول‌های مرده از منافذ پوست است. با خارج‌کردن جوش‌های سرسیاه و سرسفید، تعداد آن‌ها کاهش می‌یابد. متخصصان زیبایی مجاز به خارج‌کردن کیست یا زخم‌های جدی نیستند. این درمان‌ها باید فقط به دست متخصص پوست و طی مراحل استریل جراحی انجام شوند.

• لایه‌برداری سبک

در لایه‌برداری، برخلاف اسمش قرار نیست عمل پوست‌انداختن انجام گیرد؛ بلکه در این مواقع با استفاده از آلفا هیدروکسی، بتا هیدروکسی یا اسید گلیکولید، پوست را عمیقاً شستشو می‌دهند. لایه‌برداری سبک با خارج‌کردن سلول‌های مرده، پوست را بهبود می‌بخشد و منافذ حاوی چربی را تمیز می‌کند. متخصصان زیبایی از لایه‌برداری، برای جوش‌های خفیف تا متوسط استفاده می‌کنند. لایه‌برداری جوش‌های شدید باید به دست متخصص پوست صورت بگیرد.

• میکرودرم

این روش در مراکز مراقبت از پوست یا در مطب متخصص پوست انجام می‌شود. کریستال‌هایی با کیفیت بالا، روی صورت اسپری می‌شوند و سلول‌های مرده را از روی پوست می‌زدایند و به این ترتیب در درمان جوش صورت موثرند. این کار بدون درد است. عمل میکرودرم، لایه‌برداری عمیق روی پوست انجام می‌دهد و چربی را از داخل منفذ بیرون می‌آورد. این روش برای افرادی با جوش‌های غیر متورم یا سر سیاه و سر سفید مناسب است.

• نوردرمانی

نوردرمانی به همه روش‌هایی اطلاق می‌شود که در آن‌ها از نور یا لیزر استفاده می‌شود. این روش بسته‌به نوع درمان، باعث ازبین‌بردن جوش‌های زیرپوستی، کاهش التهاب یا کوچک‌کردن غده‌های چربی می‌شود. درمان‌های نوری مختلفی مثل نور آبی، نور قرمز و فتودینامیک وجود دارند. نوردرمانی برای تمامی مراحل مداوای جوش از خفیف تا خیلی شدید استفاده می‌شود. متخصص پوست می‌تواند به شما بگوید که چه درمانی برای شما مؤثرتر خواهد بود.

• تزریق کورتیکواستروئید

کیست‌ها ضایعاتی جدی هستند که به بافت پوست آسیب می‌زنند. متخصص پوست می‌تواند به کیست، کورتیکواستروئید تزریق کند و تورم و خطر زخم‌شدن را کاهش دهد. تزریق کورتیکواستروئید ترمیم ضایعات را در حد چند روز سرعت می‌بخشد.

چنانچه شما هم تجربه‎ای درباره جوش‌های پوست خود و درمان آن‌ها داشته‎اید، لطفاً ما و سایر کاربران را در بخش نظرات، از آن مطلع کنید.